Oksalat Kristalleri ve Fibromiyalji

Oksalat aslında pek çok meyve, sebze, kuruyemişlerde, tahıllarda ve baklagillerde bulunan toksik olmayan kimyasal bir bileşiktir. Bitkilerin hem kalsiyum dengesini sağlamak hemde kendilerini hayvanlardan korumak için kullandıkları bir bileşiktir. Genellikle vücutta demir ve kalsiyum gibi katyonlarla birleşerek oksalat kristallerini oluşturmaktadır. Oksalat ile ilgili en bilinen tablo, kalsiyum oksalat böbrek taşlarıdır. Böbrek taşlarının genellikle %75-80’ i kalsiyum oksalat taşlarıdır ve böbrekten atılımı sırasında kalsiyum ile birleşerek oluşturduğu kalsiyum oksalat kristalleri böbrek tübüllerini tıkayarak taş oluşumuna neden olmaktadır.

Burada artmış oksalat düzeyi ve fibromyalji arasındaki ilişkiye dikkatinizi çekmek istiyorum.

Oksalat kristalleri, kalsiyum oksalat böbrek taşı dışında bağışıklık sistemini uyarır, inflamasyonu arttırır, mitokondri fonksiyonlarını bozar ve çinko, magnezyum gibi minerallerin eksikliğine neden olur. Tüm bu nedenler ve de kas- bağ dokusunda artan oksalik asit kristalleri fibromyalji ağrılarına katkıda bulunmaktadırlar.

Oksalat maruziyetimizi azaltmak ve bağırsaklardan atılımını arttırmak için neler yapabiliriz:

1. Oksalattan zengin gıdaları, kalsiyum, magnezyum ve liften zengin gıdalarla birlikte tüketilmesi, bağırsaktan oksalatın emilimini azaltarak böbrek taşı oluşum riski azaltılabilir. Aynı şekilde oksalattan zengin gıdalarla birlikte su alımını arttırmak ve sodyum alımını azaltmakta böbrekten oksalat atılımını olumlu yönde etkileyerek taş oluşum riskini azaltmaktadır.

2. Fenolik asitten zengin olan Karahindiba (taraxacum officinale) tüketimininde, oksalik asit kriztalizasyonuna engel olarak böbrek taşı oluşma riskini azaltmaktadır.

3. Oksalattan zengin sebzeleri ve baklagilleri önceden suda bekletmek ve iyi pişirmek oksalat düzeylerini azaltabilir.

4. Yüksek fruktozlu mısır şurubu ile tatlandırılmış yiyecekleri diyetimizden çıkarmak. Bu yiyeceklerle beslenme de artmış oksalat atılımına neden olduğu için böbrek taşı oluşuma riskini arttırır. Yüksek fruktozlu mısır şurubu kullanımı ayrıca neden olduğu karaciğer yağlanması, magnezyum düşüklüğü ve ürik asit yüksekliği nedeni ile kronik ağrıya neden olmaktadır.

5. Oksalat yıkımı için sağlıklı bir bağırsak florasına sahip olmak gerekmektedir. İnsan vücudunda oksalat yıkımını ancak iyi bakteriler aracılığı ile yapabilmektedirler. Bunun yanında geçirgen bağırsak sendromunda da bağırsaklardan oksalat emilimi artmaktadır.

6. Piridoksin (vitamin B6) eksikliğinde bozulan glyoksalat yolu nedeniyle hiperoksiuri görülmektedir. Uygun dozlarda B6 takviyesi ve B6 dan zengin beslenme ile bu durum önlenebilir.

7. Ağız yolu ile yüksek doz vitamin C alımı da oksalat oluşumunu arttırmaktadır.

8. Çiğ sebze suları yaparken oksalattan fakir yiyeceklerin kombinasyonunu tercih etmek

Düzenli meyve ve sebze tüketen bir kişide günlük oksalat alımını genellikle 200-300 mg’dır ancak kronik ağrı veya böbrek taşı hikayesi olan kişilerde oksalat alımını günlük 100 mg dan az olacak şekilde sınırlandırılması önerilmektedir.

Oksalattan zengin gıdalar (100 mg da bulunan miktarları):

Karabuğday unu 269 mg

Buğday tohumu 269 mg

Soya unu 183 mg

Kuru fasulye (çiğ) 360 mg

Amarant (çiğ) 1090 mg

Maydanoz (çiğ) 1700 mg

Semizotu (çiğ) 1310 mg

Ispanak (çiğ) 970 mg

Kereviz (çiğ) 190 mg

Su teresi (çiğ) 310 mg

Pancar kökü (pişmiş) 675 mg

Havuç (çiğ) 500 mg

Turp (çiğ) 480 mg

Kakao tozu (çiğ) 623 mg

Badem (kavrulmuş) 469 mg

Kaju (kavrulmuş) 262 mg

Fındık (çiğ) 222 mg

Yer fıstığı (çiğ) 142 mg

Tofu 275 mg

Vücudumuzun bize verdiği yanıtları dinlemeyi ve sağlıklı beslenmenin aslında kendi vücudumuza uygun beslenme olduğunu beslenme olduğunu unutmayalım.